Czystek w stanie naturalnym rośnie na Wyspach Kanaryjskich, w Afryce oraz w krajach basenu Morza Śródziemnego. Na rodzimym rynku najbardziej popularny jest czystek grecki bądź turecki. Specyficzny klimat powoduje, iż omawiana roślina posiada wysoką zawartość związków biologicznie czynnych. Susza, wysokie temperatury, ekspozycja na promieniowanie świetlne odpowiadają za przeobrażenie czystka w zielarskiego herosa.

Dlaczego istnieją superbohaterowie? Czemu walczą? Krótka opowieść o mocy czystka i jego potrzebie.
W wyniku długotrwałego stresu emocjonalnego czy częstej ekspozycji na zanieczyszczenia środowiskowe, nagromadzają się w organizmie reaktywne wolne rodniki. Poprzez nadużywanie alkoholu bądź palenie papierosów, przyspiesza się ich namnażanie. Wolne rodniki uszkadzają komórki, wchodzą w reakcję z każdą napotkaną cząsteczką. Dochodzi do zjawiska, o którym mówimy stres oksydacyjny.
Ratunkiem dla uszkodzonych komórek są substancje przeciwutleniające, czyli antyoksydanty. Do walki z wolnymi rodnikami stają polifenole, flawonoidy, karotenoidy, kwas askorbinowy i tokoferole.
Substancją aktywną w czystku jest m.in glikozyd mirycetyny. Dla porównania podaje jego stężenie w naparach różnych surowców:
Rośliny, w tym czystek, są przeciwutleniającą bronią, która skutecznie blokuje aktywacje rodników.
Obecnie uważa się, że polifenole, których bogactwem jest Cistus incanus, dzięki swym właściwościom może zapobiegać chorobom układu sercowo - naczyniowego, działać ochronnie na DNA, chronić przed nowotworami.
Substancje zawarte w czystku działają więc jak zapalnik. Aktywują enzymy ochronne. Tym samym mają  potencjał antyoksydacyjny, przeciwzakrzepowy i przeciwzapalny.
Dorzucam "smaczki":
- Ekstrakt z czystka blokuje przyłączanie się wirusa w stosunku do komórek gospodarza; wyniki potwierdzone na przykładzie wirusa HIV
(Rebensburg S., Helfer M., Schneider M., Potent in vitro antiviral activity of Cistus incanus extract against HIV and Filoviruses targets viral envelope proteins. Scientific Reports 2016.)
- Zastosowanie w infekcji górnych dróg oddechowych; u chorych zaobserwowano złagodzenie objawów oraz czas trwania infekcji
(Kalus U., Grigorov A., Kadecki O., Cistus incanus (CYSTUS052) treating patients with infection of the upper respiratory tract. A prospective, randomized, placebo - controlled clinical study. Antiviral Research 2009)  
- Zmniejszenie stężenia kadmu z surowicy krwi oraz w moczu u przewlekłych palaczy
(Ali S.F., Asif A., Mirza E.H., Reduction in increased cadmium concentration from human blood and urin of cigarette smokers by using cystus-sud. M. Long (Ed.): World Congress on Medical Physics and Biomedical Engineering 2013)
- Wpływ modyfikujący przebieg choroby w badaniach in vitro w początkowej fazie przerostu gruczołu krokowego
(Vitali F., Pennisi G., Attaguile G., Antiproliferative and cytotoxic activity of extract from Cistus incanus L. and Cistus monspeliensis L. on human prostate cell lines. Nat. Prod. Res. 2011)

Chcesz włączyć Cistus incanus do codziennego jadłospisu? Super! Pamiętaj jednak, że istotne znaczenie ma sposób przygotowania. Podpowiadam jak uzyskać całą moc z rośliny.
1. Wybierz czystek w formie suszu. Ważne, by w składzie były liście oraz kwiaty.
2. Użyj wody niskozmineralizowanej o małej zawartości wapnia (Kropla Beskidu, Żywiec Zdrój).
3. Przesyp susz do okrągłego zaparzacza.
4. Zalej szklankę bądź kubek świeżo zagotowaną wodą. Przykryj.
5. Producent powie "czas parzenia 5 minut". Ale jako świadomy konsument przedłuż nawet do 20. Tym samym uzyskasz napar o wyższej zawartości substancji bioaktywnych.
6. Raz zaparzony susz użyj na 2-3 porcje np do śniadań, kolacji czy po obiedzie.
7. Jeśli nie jesteś w stanie obyć się bez cukru, możesz dodać łyżeczkę.

Fot. Pixabay

Ważna uwaga.
Kobieto w ciąży, mamo karmiąca. Nie zalecam Ci picia naparów z czystka. Przeciwwskazanie wynika ze zbyt małej liczby badań potwierdzających bezpieczeństwo stosowania. Drogie panie miejcie w trosce siebie, a nade wszystko maleństwo.

Masz wątpliwości? Ten post nie odpowiedział na wszystkie Twoje pytania o czystku? 

Napisz w komentarzu - postaram się pomóc.

Z pozdrowieniami,

ZUPA MARCHEWKOWA
Przepis na 3 porcje